สื่อสารด้วยความรัก และฟังด้วยความเห็นอกเห็นใจ โดย ท่านติช นัท ฮันห์

ถอดเนื้อหาจากบันทึกการสอน “Loving Speech & Deep Listening | Thich Nhat Hanh”

พูดด้วยความอ่อนโยน โอบอุ้มด้วยความรัก

พระโพธิสัตว์ เป็นบุคคลที่สามารถพูดในลักษณะที่เปี่ยมด้วยความอ่อนโยนและโอบอุ้มด้วยความรัก เป็นคนที่สามารถรับฟังผู้อื่นได้อย่างมีความเห็นอกเห็นใจ เราทุกคนก็สามารถทำสิ่งนี้ได้เช่นกัน ด้วยการฝึกฝนในเวลาเพียง 3 วัน เพื่อที่จะสื่อสารแบบนี้กับคนรอบตัวเรา เราไม่จำเป็นต้องใช้เวลาเป็น 10 ปีเพื่อทำมัน แค่ไม่กี่วันก็เป็นเวลาเพียงพอ

ตัวอย่างข้อความ จากลูกสาวถึงพ่อ

“พ่อจ๋า หนูรู้ว่าพ่อมีความทุกข์มากๆ ในหลายปีมานี้ หนูไม่สามารถช่วยให้พ่อผ่อนปรนความทุกข์ลงได้ หนำซ้ำยังปฏิบัติกลับไปด้วยความโกรธในแบบที่ทำให้สถานการณ์มันแย่ลงอีก

พ่อรู้ไหม หนูไม่ได้ตั้งใจเลยที่จะทำให้พ่อต้องเจ็บปวด แต่มันเป็นเพียงเพราะหนูไม่ได้เข้าถึงความทุกข์ที่อยู่ข้างในของพ่อ ไม่เข้าใจในความทุกข์ที่พ่อกำลังเผชิญ ก็เลยอยากให้พ่อช่วยบอกหนูถึงสิ่งที่อยู่ในใจ บอกหนูทีว่ามีอะไรที่อยู่ในความยากลำบาก ความสิ้นหวัง และความขัดแย้งในใจทั้งหลายเหล่านั้น ช่วยเล่าให้หนูฟังหน่อยนะ หนูอยากจะเข้าใจพ่อจริงๆ

เมื่อหนูเข้าใจ หนูก็จะได้ไม่ปฏิบัติในแบบที่เคยทำมาในอดีต พ่อช่วยหนูนะ มีแค่พ่อคนเดียวแหละ ที่จะช่วยให้หนูเข้าใจพ่อได้อย่างแท้จริง”

ตัวอย่างข้อความ จากลูกชายถึงพ่อ

พ่อครับ ผมรู้ว่าพ่อมีความทุกข์มากๆ ในหลายปีมานี้ ผมช่วยพ่อให้เป็นทุกข์น้อยลงไม่ได้ หนำซ้ำยังแสดงท่าทีกลับไปด้วยความโกรธและทำให้สถานการณ์มันแย่ลงอีก

พ่อรู้ไหม ผมไม่ได้ตั้งใจที่จะทำให้พ่อต้องเจ็บปวด แต่มันเป็นเพราะผมไม่ได้เข้าใจถึงความทุกข์ที่อยู่ในใจของพ่อ ไม่เข้าใจในความทุกข์ที่พ่อต้องเจอ เลยอยากขอให้พ่อช่วยบอกสิ่งที่อยู่ในใจ บอกผมทีว่ามีอะไรที่อยู่ในความยากลำบาก ความสิ้นหวัง และความขัดแย้งในใจทั้งหลายเหล่านั้น ช่วยเล่าให้ผมฟังหน่อย ผมอยากจะเข้าใจพ่อจริงๆ

เมื่อผมเข้าใจ ผมก็จะได้ไม่ปฏิบัติในแบบที่เคยทำมาในอดีต พ่อช่วยให้ผมเข้าใจหน่อยนะ เพราะมีแค่พ่อคนเดียวนี่แหละ ที่จะช่วยให้ผมเข้าใจพ่อได้อย่างแท้จริง

นี่คือตัวอย่างของการพูดด้วยความรัก เป็นลักษณะของความเมตตาที่เราสามารถทำได้ ถ้าเราเรียนรู้ที่จะมองเห็นความเจ็บปวดในตัวผู้อื่น เราก็จะเข้าถึงรากที่มาของความเจ็บปวดในตัวผู้อื่นได้

เหมือนกับหมอ ที่ถ้ามองไม่เห็นต้นตอของความเจ็บป่วยก็จะไม่สามารถช่วยเหลือผู้ป่วยได้

เหมือนกับนักจิตวิทยา ที่ถ้าไม่เข้าใจความเจ็บปวดหรือที่มาของความเจ็บปวดนั้นอย่างแท้จริง ก็จะไม่สามารถช่วยคนที่มาปรึกษาได้

เข้าใจความทุกข์

ดังนั้นการเข้าใจในความทุกข์ความเจ็บปวด จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากในการปฏิบัติของทางพุทธ

• สัจธรรมข้อแรก คือ ความทุกข์
• ข้อที่สอง คือ ธรรมชาติของเหตุที่ทำให้เกิดทุกข์

ถ้าเราสื่อสารด้วยความเข้าใจในจุดนี้ได้ ผู้อื่นก็จะเริ่มเปิดใจบอกสิ่งที่อยู่ในใจของเขาออกมาได้เช่นกัน